Dernek bir amacın gerçekleştirilmesi için birleşen kişiler topluluğudur. Bu kişiler en az 7 gerçek ve tüzel kişi olabilir.

Müşterek bir amaç çevresinde birleşen katılan bu kişilere üye denilir. Kanunda gerçek kişiler dernek üyesi olabilmenin yanında tüzel kişilerde üye olabilir. 

Derneklerde belirli bir üye sayı sınırlaması yoktur. Kuruluş sırasında  yedi kişiden kurulacağından söz edildiğine göre üye sayısı en az yedi kişiden az olmayacaktır.

Bir kişi birliği olan derneklerin temel unsuru üyeleridir. Müşterek bir amaç çevresinde bir araya gelen ve bir dernek kuran gerçek ve tüzel kişiler, bu şekilde tek  başlarına altından kalkamayacakları ortak gayeye bir dernek çatısı altında hep beraber ulaşmayı hedeflemişlerdir. İlk başta kurucuları ile sınırlı bir etki alanına sahip olan bu dernek, kendisine katılmalar arttıkça sosyal hayatta etkisini artırır ve böylece amacına ulaşmanın kapılarını aralar.

Birbirini çoğu kez tanımayan çeşitli kişilerin bir araya gelmesini sağlayan bu müşterek amaç çok çeşitli türden olabilir. Dernek denilince akla gelen ilmi hayri kültürel faaliyetler yanında bugün dernekler sosyal hayatta  birer baskı grubu olarak da faaliyete bulunur hale gelmişlerdir.  Bu da derneklere üye olmanın önemini artırmaktadır.

Dernekler hukuki boyutu ile, Dernekler ile ilgili hizmetleri yürütmek üzere İçişleri Bakanlığı bünyesinde Dernekler Dairesi Başkanlığının kurulması kararlaştırılmıştır.

Dernekler Dairesi Başkanlığının Görevleri Nelerdir.?

  • Derneklerin kuruluş, iş ve işlemleri izlemek, kayıtlarını tutmak dosyalamak ve arşivlemek.
  • Derneklerin izne tabi faaliyetlerine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
  • Dernek ve birliklerin tüzel kişiliklerinin sona ermesi, tasviyesi ve faaliyetten alıkonulması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek
  • Dernek ve birliklere kütük numarası verilmesi, kütükten silinmesi ile ilgili işlemleri yürütmek ve izlemek
  • Derneklerin yurt dışından sağlayacağı ayni ve nakdi yardımlara ilişkin işlemeri yürütmek
  • Derneklerin 2860 sayılı yardım toplama kanununa göre yürütecekleri yardım toplama faaliyetleriyle ilgili işlemleri yürütmek
  • 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 115 inci maddesinde belirtilen işlemleri yürütmek
  • Dernek ve birlikler hakkındaki ihbar şikayet ve denetim taleplerini incelemek ve değerlendirmek
  • Gerekli görülen hallerde dernek ve birliklerin yönetim yerleri müesseleri ve her çeşit eklentileri ile defterleri hesap iş ve işlemlerinin dernekler denetçileri tarafından denetlenmesini sağlamak
  • Gerekli görülen hallerde dernek ve birliklerin yönetim yerleri, müesseleri ve her çeşit eklentileri ile defterleri hesap iş ve işlemlerinin dernekler denetçileri tarafından denetlenmesini sağlamak.

Dernekler  dernek sitesi kurarak internette de üyelerine kolayca erişebilmektedirler.